کد مطلب:12226 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

در قرآن مجيد به عالم بي عمل مَثَلهايي زده شده است، آيا عالمي كه گاهي به مستحبات و مكروهات عمل نميكند، عالم بي عمل محسوب ميشود؟ آيا مداومت بر بعضي اعمال مكروه عدالت را از بين ميبرد؟

قرآن كريم دربارة عالمي كه به علم خود عمل نكند و از هواي نفس پيروي نمايد مَثَلهايي زده است، چنان كه ميفرمايد: فَمَثَلُهُو كَمَثَلِ الْكَلْب;(اعراف،176) مَثَل او همچون سگ هار است، كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَارَا;(جمعه،5) مانند درازگوشي هستند كه كتابهايي حمل ميكنند.

هر چند كسي هم كه از مستحبات آگاهي داشته باشد و شرايط عمل به آن نيز برايش فراهم باشد، ولي آن را انجام ندهد، يا مرتكب مكروهات شود، به همان نسبت، عالم بي عمل محسوب ميشود، ولي عمل نكردن به مستحبات و انجام امور مكروه، گناه محسوب نميشود، لذا ضرري به عدالت شخص نميزند، تنها تخلف از واجبات و محرمات الهي; يعني مرتكب شدن گناه كبيره و يا اصرار بر گناه صغيره، موجب از بين رفتن عدالت در امام جماعت ميشود(ر.ك: تحرير الوسيله، امام خميني، ج 1، ص 274ـ275، دارالكتب الاسلامية / توضيح المسائل مراجع، بني هاشمي، ج 1، ص 819، دفتر انتشارات اسلامي.)، بنابراين كسي كه به واجبات عمل نمايد و محرمات را ترك كند، ولي در امور مستحب و مكروه كوتاهي نمايد، عادل است و مصداق مَثَلهاي شديد اللحن قرآن نخواهد بود. زيرا اين مثلها مربوط به كساني است كه دستورات الهي را زير پا بگذارند و از هواي نفس پيروي نمايند، و عمل نكردن به مستحبات و انجام مكروهات زير پا گذاشتن دستور الهي نيست، چرا كه خداوند اجازة ترك مستحب و انجام مكروه را داده است.